Skala Apgar została ułożona przez lekarza pediatrę Wirginię Apgar. Służy ona do ustalenia ogólnego stanu dziecka
zaraz po porodzie. Punkty w 10-cio punktowej skali przyznaje się w kategoriach (w ciągu pierwszych 10 minut życia niemowlaka):
Kolor skóry niemowlaka zależy od ilości tlenu we krwi. Im więcej tlenu tym bardziej różowa skórka. Im mniej tlenu we krwi tym skóra dziecka jest bledsza albo nawet sina
w przypadku kłopotów z oddychaniem i/lub kłopotów z czynnością serca.
Czytaj dalej -> ...
W momencie przecięcia pępowiny układ krążenia dotąd stymulowany przez organizm matki przejmowany jest przez układ krążeniowy niemowlaka.
Jeśli wystąpiły wcześniej problemy z oddychaniem, mogą również (na skutek niedotlenienia) wystąpić problemy z pracą serduszka. Prawidłowy rytm serca to 140 uderzeń na minutę.
Odruchy nerwowe bardzo często sprawdza się poprzez włożenie do noska dziecka rurki. Jeśli niemowlak zareaguje gwałtownie, zacznie kichać, płakać to wszystko jest dobrze.
W pełni rozwinięty układ nerwowy u noworodka można sprawdzić poprzez próbę rozginania rączek i nóżek. Jeśli rączkami i nóżkami daje się łatwo manipulować (poruszać)
wszystko jest dobrze. Jeśli natomiast
kończyny są wiotkie, dziecko dostaje mniejszą ilość punktów.
Pierwszy oddech dla niemowlaka jest najtrudniejszą czynnością jaką musi wykonać zaraz po porodzie.
Lekarz przecinając pępowinę powoduje odłączenie niemowlaka od dobroczynnych składników jakie dostarcza mu mama. Jeśli wszystko przebiega prawidłowo, dziecko
powinno głośno zapłakać łapiąc pierwszy oddech.
W pierwszej chwili oddechy są chaotyczne, nieregularne ale już po chwili uspokajają się.
Jeśli oddech malucha jest nieregularny albo maluch nie oddycha, dostaje mniej punktów. W przypadku braku oddechu następują próby jego rozpoczęcia.
Do najczęstszych przypadków powodujących nieprawidłowy oddech należy poród przedwczesny albo
problemy przy porodzie, zażywanie niektórych leków lub cukrzyca w okresie ciąży.
Dla poszczególnych kategorii przydziela się punkty w następujący sposób*:
Kolor skóry
0 punktów | 1 punkt | 2 punkty |
sinica całego ciała | tułów różowy, sinica części dystalnych kończyn | całe ciało różowe |
Czynność serca
0 punktów | 1 punkt | 2 punkty |
niewyczuwalny lub >80 | 80-100 | <100 |
Odruchy nerwowe
0 punktów | 1 punkt | 2 punkty |
brak | grymas twarzy | kaszel lub kichanie |
napięcie mięśni
0 punktów | 1 punkt | 2 punkty |
brak napięcia, wiotkość ogólna | napięcie obniżone, zgięte kończyny | napięcie prawidłowe, samodzielne ruchy |
oddychanie
0 punktów | 1 punkt | 2 punkty |
brak oddechu | wolny i nieregularny | głośny płacz |